کمیته نما تهران و ضوابط آن

برای اجرای نما یا انتخاب طرح نمای ساختمان به چه نکاتی باید توجه کنیم؟

نویسنده:

سحر سید صدر

۱۳۹۵-۱۱-۲۹

نکات مهم هنگام انتخاب طرح نمای ساختمان

نما نخستین بخش از یک ساختمان است که در معرض دید قرار می‌گیرد به همین دلیل زیبایی آن از اهمیت زیادی برخوردار است. البته زیبایی به تنهایی برای نمای ساختمانی کافی نیست بلکه باید از کیفیت مطلوب نیز برخوردار باشد. نماهای بی‌کیفیت با کوچک‌ترین فشار یا ضربه (بارندگی، زلزله و …) تخریب می‌شوند. سقوط قطعات سنگ، آجر، چوب و دیگر مصالح نما علاوه بر ایجاد ظاهر بد و راهی برای نفوذ رطوبت به بخش‌های داخلی، امنیت جانی عابران را نیز تهدید می‌کند. به همین دلیل نحوه اجرای نمای ساختمان و متریال‌هایی که در آن به کار می‌رود، بسیار حائز اهمیت است.

در این مقاله به معرفی مراحل اجرای نمای ساختمان و زیرسازی نمای ساختمان می‌پردازیم. اگر شما نیز علاقمند به این موضوع هستید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

طراحی نمای ساختمان

مراحل اجرای نمای ساختمان

اولین مرحله از عملیات اجرایی در ساخت یک ساختمان، سفت‌کاری است. پس از پایان سفت‌کاری ساختمان، نوبت به ساخت نما می‌رسد. سفت‌کاری شامل پی‌کنی، پی‌ریزی، اتصال ستون و تیر، دیوار چینی و احداث سقف است.

نمای ساختمان با استفاده از مصالح مختلفی ساخته می‌شود؛ سنگ، چوب، شیشه، کامپوزیت، سیمان و … از جمله این موارد هستند.

ویژگی‌های عنوان شده برای هر یک از مصالح نما متفاوت است. سازنده بر اساس کیفیت مدنظر، موقعیت جغرافیایی، شرایط آب‌وهوایی و هزینه، اقدام به انتخاب مصالح نما می‌کند. انتخاب مصالح مقاوم به تنهایی برای داشتن نمای خوب و با کیفیت کافی نیست. بلکه باید اجرا و ساخت نیز به صورت اصولی انجام شود. به طور کلی مراحل اجرای نمای ساختمان عبارتند از:

  • طراحی نما
  • زیرسازی یا شاسی‌کشی
  • اجرای نما

طراحی نمای سیمانی

  1. طراحی نمای ساختمان

طراحی نما یکی از حساس‌ترین مراحل طراحی ساختمان است. نما همچون لباس، معرف ویژگی‌های درونی ساختمان است. هر اندازه نما چشم نوازتر، کاربردی‌تر و زیباتر باشد، نظر اطرافیان را بیشتر به خود جلب کرده و ارزش ساختمان را افزایش می‌دهد. طراحی نمای ساختمان بر عهده مهندس معمار است. از جمله عوامل تاثیرگذار در طراحی نما می‌توان به معماری ساختمان، معماری شهر، مشخصات ساختمان و میزان بودجه ساخت اشاره کرد.

سایت طرح تو طرح

پیشنهاد می‌کنیم شما نیز طراحی نمای خود را به طرح تو طرح بسپارید. با حضور بیش از هفت هزار معمار در این مجموعه، تیم‌های معماری و طراحان خلاق، مخصوص پروژه شما طرح ارسال خواهند کرد تا با دیدن انواع پلان و نما، تنوع در طرح و مصالح و ایجاد کیفیت فضایی‌های مختلف، طرح مطلوب خود را انتخاب کنید. برای اطلاع از قیمت این خدمات، می‌توانید با استفاده از بخش تعیین قیمت طراحی در طرح تو طرح، فوری و رایگان حدود هزینه طراحی پروژه خود را استخراج کنید. همچنین در صورت تمایل می‌توانید فرم زیر را پر کنید تا کارشناسان ما با شما تماس بگیرند و شما را بیشتر با خدمات "طرح تو طرح" آشنا کنند.

فرم اطلاعات اولیه

طراحی نمای آجری

2. زیرسازی یا شاسی‌کشی

زیرسازی یا شاسی‌کشی به عنوان مهم‌ترین بخش از مراحل اجرای نمای ساختمان شناخته می‌شود. هدف این کار ایجاد بستر مناسب و سطوحی صاف برای اتصال مصالح نما است. هرگونه اشتباه در اجرای زیرسازی منجر به خرابی نما و رخداد دیگر مشکلات می‌شود.

اولین قدم برای زیرسازی نمای ساختمان، انتخاب مصالح مورد نیاز است زیرا پروفیل زیرسازی نما برای مصالح مختلف (از قبیل چوب، سیمان و کامپوزیت) با یکدیگر تفاوت دارند. جنس و نوع پروفیل معمولاً بر اساس جنس نما و نوع طراحی انجام می‌شود؛ به عنوان مثال پروفیل نبشی معمولاً برای نمای سیمانی یا سنگی کاربرد دارند و استفاده از آن‌ها در نمای چوبی صحیح نیست. پروفیل‌های مورد استفاده در زیرسازی تا حد امکان باید از آلیاژهای مقاوم انتخاب شوند البته استفاده از ضدزنگ موجب افزایش مقاومت آن‌ها در برابر خوردگی، پوسیدگی و زنگ‌زدگی می‌شود.

قدم بعد در زیرکاری نما، تهیه نقشه فاز 2 شاسی‌کشی است که توسط مهندس طراح انجام می‌شود. در این نقشه تمامی اطلاعات مربوط به نما از قبیل پروفیل‌های مورد نیاز، مشخصات مقاطع (ابعاد و ضخامت)، محل اتصال شاسی‌کشی به سازه، ابعاد جوش و نوع جوش درج شده است. نوع پروفیل زیرسازی نما معمولاً از نوع ناودانی، نبشی، تیرآهن و قوطی (در اندازه‌های مختلف 40*40، 60*40 و 80*40) انتخاب می‌شود. اما نوع نبشی بیشتر از سایرین کاربرد دارد. به همین دلیل به این مرحله نبشی‌کشی نیز گفته می‌شود.

سپس ریسمان کشی انجام شده و تمامی فرورفتگی‌ها و برجستگی‌های موجود در نما تراز می‌شود. عدم کنترل شاقولی و تراز بودن زیرسازی نما موجب دوباره کاری شده و هزینه‌های زیادی به سازنده تحمیل می‌کند.

در پایان، اجرای زیرسازی نمای ساختمان بر اساس نقشه و با کمک پروفیل‌ها انجام می‌شود. در واقع پروفیل‌ها طبق نقشه به صورت افقی و عمودی جوشکاری می‌شوند. اجرای این بخش از کار با مصالح مختلف، متفاوت است. جوشکاری باید به دقت از لحاظ استحکام و اتصال صحیح بررسی شود. این موضوع در رابطه با نمای سنگی اهمیت بیشتری دارد زیرا وزن نما و احتمال خرابی به دلیل اتصالات نادرست بیشتر است.

در عکس بالا، قسمتی از نمای ساختمان سنگی دچار آسیب شده و مالکین هزینه اضافی جهت حفظ نما را متقبل شده‌اند.

در صورت استفاده از توری رابیتس، میلگرد نیز مورد نیاز است. میلگرد با هدف اتصال شبکه‌های فلزی رابیتس به شاسی‌کشی استفاده می‌شود. در نمای سیمانی روی رابیتس مخلوطی از پودر سنگ و سیمان قرار گرفته تا چسبندگی ملات نهایی به زیرسازی افزایش یابد. زیرسازی نماهای چوبی به دو روش فلزی و سیمانی قابل اجرا است. در صورت استفاده از روش فلزی باید پروفیل‌های قوطی شکل به صورت عمود بر جهت نصب چوب‌ها و با فاصله 50 سانتی‌متر قرار گیرند. برای نماهای کامپوزیتی زیرسازی معمولاً به روش فلزی انجام می‌شود. سپس اتصال ورقه‌های آلومینیومی به شاسی‌کشی فولادی بر عهده پیچ و مهره یا پیچ سرمته است.

البته در مقاله بعدی، به تشریح راجع به اجرای نماها با توجه به مصالح آن، نوشته و توضیح داده‌ایم. برای اطلاعات بیشتر، پیگیر مقالات بعدی باشید.

طراحی نمای شیشه ای

3. اجرای نمای ساختمان

آخرین بخش از مراحل اجرای نمای ساختمان مربوط به اتصال مصالح مورد استفاده به بستر صاف حاصل از مرحله قبل است. نماها بر اساس مصالح مورد استفاده به انواع سنگی، چوبی، بتنی، سیمانی، کامپوزیتی و شیشه‌ای تقسیم می‌شوند. اتصال هر یک از این موارد به سطح شاسی‌کشی یکسان نیست و با کمک پیچ و مهره، آداپتور (برای نمای شیشه‌ای) یا ملات انجام می‌شود.

متریال های قابل اجرا در نمای ساختمان

یکی دیگر از بخش هایی که در نمای ساختمان از اهمیت زیادی برخوردار است و باید قبل از اجرای نما به آن پرداخته شود بحث متریال هایی است که استفاده خواهد شد. متریال های زیادی میتوانند در نمای ساختمان استفاده شوند که تنوع بالایی خواهند داشت، اما نکته ای که وجود دارد این است که هر کدام از جنس‌ها و متریال‌ها کاربردهای مختص به خود را دارند و باید در نظر گرفت که برای هر پروژه بسته به عوامل مختلف از چه جنس مصالحی استفاده شود. عوامل تاثیرگذار در انتخاب متریال در نما شرایط آب و هوایی منطقه، هزینه در نظر گرفته شده، سلیقه کارفرما، بافت شهری و ... خواهد بود.

گفتنی است انتخاب متریال، با توجه به طراحی صورت گرفته به عهده خود آرشیتکت پروژه خواهد بود، چرا که بهتر از هر فرد دیگری خواهد دانست برای طرحی که ارائه کرده است، کدام جنس قابل اجرا و کاربری می‌باشد.
هم‌چنین متریال در استحکام سازه نقش مهمی ایفا خواهد کرد و می‌تواند مقاومت پروژه را تا حد زیادی تامین نماید.

انواع روش اجرای نما

1. نما با استفاده از ملات سیمان

به دلیل اینکه ساختمان‌ها معمولاً تراز نیستند، اجرای نما با ملات سیمان این عیب را پوشش خواهد داد. این روش نسبت به سایر روش‌های اجرای نما با سرعت کندتری پیش می‌رود و از طرفی سیمان، دوغاب و ملاتی که استفاده می‌شود می‌تواند سبب کثیفی نما شود و همچنین این روش اجرای نما، باعث ایجاد نخاله و ضایعات ساختمانی خواهد شد. حسن این روش این است که پیوند نما و بدنه توسط سیمان، استحکام خوبی دارد و این روش اجرای نما برخلاف سایر روش‌ها نیاز به مطالعات مهندسی قبل از اجرا ندارد و توسط استادکاران قابل اجرا خواهد بود.

2. نما با استفاده از چسب

انتخاب چسب مناسب که از نظر خصوصیات فنی با آجر، سرامیک و… هم‌خوانی داشته باشد مهم است و نیاز به مطالعات مهندسی دارد. لازم به ذکر است که این چسب مانند یک ماده الاستیک عمل می‌کند و توانایی جذب حرکات ارتعاشی قطعه کارشده (کاشی، آجر و..) و زیرسازی را دارد. قبل از استفاده از چسب، لازم است پلاستر سیمانی روی دیوار اجرا شود.چسب باید در قسمت پشت آجر، سنگ و یا سرامیک پهن شود، به گونه‌ای که هیچ قسمت چسب نگرفته‌ای در پشت قطعه وجود نداشته باشد. زمانی که محیط از آب اشباع می‌شود در محل‌های درزبندی شده، آب می‌تواند نفوذ کند و ممکن است یخ بزند و در نهایت، آجر و یا سرامیک از سطح نما کنده شود. بنابراین بندکشی باید به گونه‌ای انجام شود که کاملاً از نفوذ آب جلوگیری کند.

3. نمای خشک

سیستم نمای خشک یک سیستم اجرای نما است که در آن برای اتصال اجزای نما شامل پنل‌های رسی، سنگ و غیره از ملات استفاده نمی‌شود بلکه در این سیستم از تجهیزات فلزی مانند ریل، پیچ و غیره استفاده می‌شود. این سیستم با پنل‌های رسی و سنگ، سرامیک، شیشه و کامپوزیت قابل اجرا می‌باشد.
اجزای یک سیستم نمای خشک عبارتند از:

  1. عایق حرارتی
  2. چهارچوب نگهدارنده
  3. فضای خالی تهویه
  4. 4. اتصالات
  5. پانل‌های رسی و ….

مزایای سیستم نمای خشک با پانل‌های رسی عبارتند از:

  1. عایق‌بندی صوتی
  2. عدم نیاز به کارگر حرفه‌ای جهت نصب

اجرای سیستم نمای خشک در ابتدا نیاز به مطالعات مهندسی دارد و به غیر از مهندسین ناظر پروژه، پرسنل اجرایی دیگر می‌توانند کارگران ساده آموزش دیده باشند. از آنجا که در این سیستم اجرای نما، نصب قطعات نما و ریل‌ها طبق نقشه اجرا می‌شود بنابراین اجرای این سیستم نیاز به کارگر حرفه‌ای ندارد.

3. سرعت اجرای بالا

در نمای خشک به دلیل استفاده از چهارجوب‌های فلزی که خود قالب و الگوی اجرای نما محسوب می‌شوند و نیز به دلیل امکان آماده‌سازی نما در طبقه همکف و عدم استفاده از داربست، سرعت اجرای نما به طور چشمگیری افزایش می‌یابد.

4. عدم ایجاد ضایعات ساختمانی و سرو صدا

در سیستم نمای خشک به دلیل عدم استفاده از ملات و نیز مشخص بودن نقشه‌های اجرایی و پنل‌های استاندارد شده میزان ضایعات و نخاله‌های ساختمانی بسیار کم بوده و اجرای آن بدون سر وصدا انجام می‌پذیرد.

5. کاهش اتلاف انرژی

درسیستم نمای خشک ابتدا یک عایق حرارتی به طور مستقل با اتصال مکانیکی یا چسب به بدنه ساختمان محکم می‌شود سپس چهارچوب یا اسکلت نگه‌دارنده که از جنس چوب، فولاد یا آلومینیوم می‌باشد به ساختمان متصل شده تا نمای خشک با رعایت فاصله از عایق حرارتی بر روی چهارچوب نگه‌دارنده قرار گیرد. فضای خالی که بین نما و عایق قرار دارد خود بهترین عایق حرارتی می‌باشد لذا این سیستم نقش بسزایی در کاهش اتلاف انرژی دارد.

6. آسانی اجرا برای ساختمان‌های مرتفع

اجرای این سیستم به دلیل عدم استفاده از ملات، درقسمت‌های مرتفع ساختمان بسیار سریع‌تر و آسان‌تر از سایر روش‌های اجرای نما می‌باشد. همچنین در این سیستم دسترسی برای مراقبت‌های دوره‌ای به خصوص در ساختمان‌های مرتفع وجود دارد ولی این سیستم برای خانه‌های مسکونی کم ارتفاع، پر هزینه است و معمولاً مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.

7. امکان ترمیم و نوسازی ساختمان‌های قدیمی

 

امیدواریم این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد. در مقاله بعدی، به نکات حائز اهمیت هنگام اجرای نما با مصالح گوناگون خواهیم پرداخت.

 برای ارتباط با کارشناسان طرح تو طرح و دریافت مشاوره، روی دکمه زیر کلیک کنید.

درخواست مشاوره

اگر؛

در مورد نحوه اجرای نمای خود، سوال دارید

در مورد قبولی طرح نمای خود توسط کمیته نما سوالی دارید

 برای طراحی نمای ساختمان خود دنبال یک معمار می‌گردید

در بخش دیدگاه‌های همین مقاله ما را در جریان بگذارید. 

 

دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است

برای ثبت دیدگاه ابتدا باید وارد شوید

ورود
ارسال تیکت
(۰۲۱)۲۲۸۲۶۳۱۸
ارسال تیکت(ابتدا لاگین شوید)