معماری منظر چیست؟ آیا به طراحی فضای سبز و پارک ها محدود می شود؟
منظر پدیدهای است که در سالهای اخیر بهطور جدی و با سرعت روز افزون وارد فضای علمی و عملی کشور شده است، عدهای از اندیشمندان آن را پدیدهای نوپا قلمداد مینمایند و عدهای دیگر نیز معتقد به وجود ریشههای قوی آن در تاریخ ایران، یک یا چند مقطع گمگشدگی و سپس پدیداری دوباره آن با ساختاری تغییر یافته و متعالی از لحاظ ماهوی و از مبداء کشورهای غربی هستند. معماری منظر حرفهای است که توسط بسیاری ناشناخته است یا بهعنوان حرفه باغبانی و سایرحرفههای نزدیک به آن درک میشود اما ارزش آن برای جامعه بیش از آن است که بسیاری تصور میکنند.
این سوال که معماری منظر چیست نظرات مختلفی راجع به اینکه "چه چیز است" و "چه چیز نیست" ایجاد میکند البته پاسخ به اینکه "معماری منظر چه چیز نیست" بسیار دشوار تر است. این حرفه طیف گستردهای از علوم، هنرها، تخصصها، مهارتها و استعدادها را در خود جای میدهد. معماری منظر در عمل مطالعه، برنامهریزی و طراحی محیط (بیرون و داخل خانه) در مقیاسهای مختلف است که عناصر هنر، محیط، معماری، مهندسی و جامعه شناسی را دربر میگیرد. معماری منظر شامل برنامهریزی، طراحی، مدیریت و پرورش محیطهای ساخته شده و طبیعی است. معماران منظر با مجموعه مهارتهای منحصر به فرد خود در جهت بهبود سلامت انسان و محیط زیست در جوامع تلاش میکنند و میتوان گفت: یکی از مهمترین رسالتهای معماران منظر بهبود عملکردِ انسانیِ جوامع است.
تصویر 1- نمونهای از یک پروژه منظر شهری، پروژه بورن اسکیت پلازا، بارسلونا، اسپانیا(ماخذ: www.landezine-award.com).
طراحی باغها، پارکها و فضاهای سبز اگرچه در محدوه این دیسیپلین قرار دارد اما آن را به خود محدود نمیسازند. معماران منظر در برنامه ریزی، تعیین و تبیین استراتژی و طراحی فضاهایی نقش دارند که زندگی بین ساختمانهای شهرها، خارج از شهرها و سایر مناطق طبیعی را ایجاد و امکانپذیر میکند و یا از فضاهای منظرین موجود محافظت مینماید. "منظر، اگرچه در محیط باغبانی و رویکرد تزئینی پدید آمد، اما در ادامه تحولات خود توانست مکانیسم ادراک انسان از مکان را تئوریزه کند. منظر از مکان به عنوان وجود واحدی یاد میکند که دو بخش بیرونی(ماده) و درونی(ذهنی) آن قابل تفکیک نیستند"[1].
تصویر 2- نمونه ای از یک پروژه منظر پسا صنعتی، پروژه باغ ریخته گری، نانت، فرانسه(ماخذ: www.landezine.com).
مشارکت معماران منظر را میتوان در خیابانها، جادهها ، مسیرهای مشترک، شهرکهای مسکونی و صنعتی، مجتمعهای آپارتمانی، بامها، مراکز خرید، میدانها، باغها، پارکها، پاکِت پارکها[2]، پارکهای ملی، جنگلها، زمینهای بازی، گورستانها، بناهای یادبود، مراکز باستانی و تاریخی، موزهها، مدارس، دانشگاهها، شبکههای حمل و نقل منطقهای، آبراهها، روستاها، شهرها و کشورها مشاهده کرد. معماران منظر اغلب فراتر از طراح هستند و چهارچوبها و سیاستهایی برای شکل دادن به مکان و شهر ایجاد میکنند که شهروندان و دولتها را قادر میسازد مکانهای بهتری برای همه ایجاد کنند.
از لحاظ تاریخی، معماران منظر نقش مهمی در ایجاد فضای باز شهری و همچنین سیستم پارکهای منطقهای داشتهاند. فردریک لاو اولمستد[3]، پدر متفکران اجتماعی و بینشگران شهری و از پیشگامان این حرفه(به معنای نوین خود) بود. از نظر وی، منظر نهتنها منبع سرگرمی و لذت است بلکه ابزاری برای اصلاحات اجتماعی است و نگاه اجتماعی و دموکراتیک او به طراحی منظر، کارهای او را از سایرین متمایز میکرد. حوزههای منظر را میتوان بر اساس عملکرد و نوع کاربری به صورت ذیل تقسیمبندی نمود.
تصویر 3- حوزه های عملکردی معماری منظر.
[1]- منصوری، سید امیر. (1392). فرهنگ منظرین ایران. مجله علمی منظر، 5(23)، 56-57.
[2]- :Pocket Parks پاکِت پارکها، پارکهای کوچکی هستند که در دسترس عموم قرار دارند و غالباً در محل خالی از یک ساختمان یا در زمینهای کوچک و نامنظم و گاهی در مکان پارکهای معمولی ایجاد میشوند، همچنین ممکن است به عنوان یک مولفه و در جهت نیاز به فضای عمومی پروژههای بزرگ ساختمانی ایجاد شوند.
Frederick Law Olmsted-[3]: معمار منظر، روزنامه نگار و منتقد اجتماعی اهل ایالات متحده آمریکا.
همچنین جهت ارتباط با مجموعه طرح تو طرح در خصوص کسب اطلاعات بیشتر، رفع ابهامات خود یا انتقادات و پیشنهادات میتوانید نسبت به تکمیل فرم تماس با ما اقدام نمایید.
برای ارتباط با کارشناسان طرح تو طرح و دریافت مشاوره، روی دکمه زیر کلیک کنید.
دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است